2 Ocak 2014 Perşembe

Kudret Helvası..

En son yazımda size Mardin gezimizden bahsetmiştim.

Gezdik, tozduk dönüşte de daha önce Mardin'e gittiğimde aldığım ve çok beğendiğim mavi bademlerden almaya karar verdik.

Evdeki yamyamlar kesin götürür diye düşündük.




1. cadde denen kuyumcuların olduğu caddede, sıra sıra kuruyemişçiler ve cevizli sucuk, mavi ve tarçınlı badem satan dükkanlar var.

Onlardan birine girdik. Tezgahta 30 lu yaşlarda iki beyefendi vardı. Daha içeride de onların babası olduğunu tahmin ettiğim daha yaşlıca kasketli bir amca.

Sohbet ederken dışarıdan geldiğimizi anladı tabi esnaf.

O sırada içeriden babaları olduğunu tahmin ettiğimiz amca bize doğru yaklaştı. 

"Gençler, size her zaman bulamayacağınız bir şey vereceğim." dedi.

"Bu kudret helvasıdır, kudret helvası nedir bilir misiniz?"

İkimiz de bilmiyorduk. Hatta eşim konuyu yanlış anlamış bile olabilir (!) bilemiyorum.

O sırada tezgahtaki beylerden biri Arapça birşeyler söylemeye başladı. Belli ki Kuran-ı Kerimden bir ayet okuyordu.

Diğeri de açıkladı.

Bakara Suresi 57. ayette der ki: (Hz Musa döneminde İsrailoğulları' na hitaben)

"Bulutu üstünüze gölge yaptık. Size, gökten kudret helvası ile bıldırcın indirdik. “Verdiğimiz rızıkların iyi ve güzel olanlarından yiyin” (dedik). Onlar (verdiğimiz nimetlere nankörlük etmekle) bize zulmetmediler, fakat kendilerine zulmediyorlardı."

İtiraf ediyorum, bu surenin Türkçe mealini daha önce okumuştum ama bu detayı hatırlamıyordum. Hatta yine itiraf ediyorum, o sırada bize mal satmak için anlatılan bir hikaye midir diye de düşünmedim değil. Allah affetsin.

Amcanın dediğine göre onlarda her zaman olmuyormuş, beş on senede bir geliyormuş. Bu nedenle gelmişken almamızı önerdi.

Bize vitrindeki kile ya da toprağa benzeyen çamur gibi şeyden birer topak verdi. Eşim de ben de tadına baktık. Hakikaten de toprak gibi bir tadı vardı ama içinde hem naneli, hem tatlı gelen başka aromalar da hissediliyordu.

Dediğim gibi konuya çok ikna olmadığımızdan almadık ve dükkandan çıktık.
Daha sonra otele dönünce merakımdan konuyu araştırdım.


"Peygamberleri katleden İsrailoğulları'na, Allah'ın gökyüzünden indirdiği "Kudret Helvası" (Menn), Kur'an-ı Kerim'de böyle anlatılıyor.
Allah, israiloğullarını, çölün kızgın sıcağından korumak için üzerlerine bulut göndermişti. Yağmursuz ve bulutsuz çöl; ateş fışkıran ve yalım saçan bir "cehennem" gibiydi. Allah onları serinletmek için bulut göndermiş, yiyecek ve içecek stokları tamamen tükenince de gökyüzünden, Kudret Helvası ile bıldırcın indirmişti. Böylelikle, daha önce bir cehennemden farksız olan çöl, onlar için rahatlığın yaşandığı cennet bahçelerine dönüşmüştü. Ancak İsrailoğulları, Allah'ın bunca nimetine karşılık, bir kerecik olsun şükretmeyi, onurlarına yakıştıramamışlardı."




Ortaya çıkış öyküsü mucizevi gibi görünse de, mannanın (kudret helvası) gerçek olduğunu söyleniyor. Bazı aşçılar bunu yemeklere katıyorlarmış. Kudret helvası diye bilinen onlarca farklı yiyeceğin iki ortak noktası varmış: Tatlı olmaları ve tıpkı Kitab-ı Mukaddes'te anlatıldığı üzere yetiştirilmeden, gökten indirilmiş gibi kendiliğinden ortaya çıkmaları. Çoğu kudret helvası, neredeyse görünmeyecek kadar küçük böceklerin açtığı minik deliklerden sızan bitki özsuyunun kurumasıyla veya özsuyunu yiyen böceklerin salgıladığı tatlı sıvıyla oluşurmuş. 





İsrailoğulları'nın kudret helvasının ılgın ağacının özsuyu olduğu tahmin ediliyormuş.

Okuduklarıma göre her ilkbahar-yaz döneminde Mardin Cizre' de bu şıradan bolca yağdığı yöre halkı tarafından ifade edilmekte. Yine okuduğum kadarıyla, önce gökyüzünde mütevazi şimşeklerin çaktığını belirtiliyor.Gökyüzünden kar yağar gibi helva yağmaya başladığı, ancak helvanın Cizre'nin sadece ağaçlık bölgelerine yağdığı söyleniyor. Meşe ağaçlarının yapraklarının üzerine yapışıyormuş ama özüne zarar verecek yapraklara yapışmıyormuş. Helvanın, piyasadaki şeker ve tatlılara oranla içerdiği asit, oldukça az. 

İşte cahillik zor zanaat. Daha önce konuya hakim olsaydık böyle kontrpiyeye düşmeyecektik.

Bu daha sonra oralara gidecek olanlara ders olsun.

Annem gibi konuya inanmayanların da canı sağolsun.

Yiyenlere afiyet olsun.

1 yorum:

İlginizi Çekebilir;

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...