Salakoloji..1

Hürriyet İK ekinin editörü Serdar Devrim'i gerçekten çok beğenirim.

Daha önce de onun yazılarından faydalandığımı sizlerle paylaşmıştım.

Mayıs ayında yazdığı bir yazı yine çok ilgimi çekti. Konuyu beraberce tartışalım istedim.

Fransız akademisyen ve filozof Roger-Pol Droit 4 Mayıs tarihli Le Monde des Livres’de yayımlanan ‘Salakoloji Dehası’ başlıklı makalesine şöyle söylüyor: Salaklığı asla hafife almayın. Ve ‘insan’ diye vurgulamayı unutmayın.

"Çünkü, yumuşakçaların, salyangozun ya da çulluk kuşunun, gerçek veya yakıştırılan salaklığı, insanınki gibi korkunç sonuçlar doğurmaz.” Droit, dünyaya ve insanlığa en büyük zararı ‘aklı başında’ farz edilen ve aslında, olduğu kadar aklını dahi kullanmayı bilmeyen çok fazla insan olduğunu hatırlatıyor. Bu okuduklarının üzerine Serdar Bey üniversite yıllarındayken okuduğu bir kitabı hatırlamış. Kitap aslında 1976 yılında basılan ama unutulup giden, fakat İngiltere'de yeniden basılınca 350.000 adet satan bir kitapmış bu. Kitap  İtalyan ekonomi tarihçisi ve araştırmacı Carlo Maria Cipolla’nın (1922-2000) The Basic Laws of Human Stupidity adlı kitabı. Türkçe'ye "İnsan Aptallığının Temel Kanunları ya da Kuralları" diye çevirebiliriz. Cipolla, salakları ‘yazılı kuralları, liderleri veya manifestoları olmaksızın inanılmaz bir koordinasyon içinde son derece etkili bir grup’ olarak tanımlıyor. Hatta kendisi 5 maddelik bir yasa bile hazırlamış. 1- Ortalıkta gezen salak sayısı, herkesçe, daima ve kaçınılmaz şekilde gerçek rakamın çok altında zannedilir. 2- Bir insanın salak olması (salakça hareket etmesi) olasılığı, o insanın diğer bütün özelliklerinden bağımsızdır. 3- Salak insan, kendisi bir çıkar elde etmeksizin, hatta kendisi de zarar görecek şekilde, başka bir insana veya bir grup insana zarar veren insandır. 4- Salak olmayan insanlar, salakların zarar verme gücünü daima küçümserler. Özellikle de, salak olmayan insanlar bir veya birçok salakla çalışmanın ve/veya ortak iş yapmanın, her yerde, her zaman ve her şartta sonuçları çok ağır bir hata olduğunu unuturlar. 5- Dünyadaki en tehlikeli insan, salak insandır. Cipolla, yukarıdaki 3. kurala dayanarak  insan davranışında 2 önemli faktörü dikkate almış: 1- Bir insanın kendi davranışları sonucu olarak elde ettiği kazanç veya uğradığı zarar. 2- Bir insanın davranışları sonucunda başkalarının kazancı veya zararı. Dilerseniz bir sonraki yazıda devam edelim, konu enteresan bir konu..