Kırık Cam Teorisi

Rudolph Giuliani 1994-2001 yılları arasında dünyanın en önemli metropollerinden biri olan New York’ta belediye başkanlığı yapmış.

“Kim bu adam, bize ne?” diyeceksiniz?

***

Zimbardo suç ve suç eğilimleri üzerine çalışan Stanford’lu bir psikolog. Sıradan insanların bazı çevre koşulların değişmesiyle nasıl canavara dönüşebildiklerini araştıran bir bilim insanı.

İçinde bulunulan ortamın, insanları nasıl suça teşvik edebileceğini herkesin anlayabileceği şekilde gözler önüne seriyormuş.

Birçok önemli araştırması varmış. En ünlülerinden biri, 1969’da yaptığı ve ‘kırık cam teorisi’ni ispatlayan araştırmasıymış. Daha sonraları New York’un efsanevi Belediye Başkanı Rudolph Giuliani’ bu çalışmayı kendine ilham olarak almış ve şehrin yaşam kalitesini arttırmış  ve suçlulardan temizlemiş..


Yıllar sonra Giuliani’ye bunu nasıl başardığını sorduklarında ise şöyle demiş: “Metruk bir binada, binanın camlarından sadece biri kırık olsa bile, o camı hemen tamir ettirmezseniz, yoldan geçen herkes bir taş atıp binanın tüm camlarını kırmaya başlar. Bir elektrik direğinin dibine ya da binanın önüne biri, çöp bıraksın mesela. O çöpü hemen kaldırmazsanız herkes çöpünü oraya bırakır ve kıza zamanda çöplük haline dönüşür bu bölge.


Yani kırık cam değiştirilmezse, yere konan ilk torba oradan alınmazsa, insanlar orada otorite boşluğu olduğunu düşünüyor, diğer camları  da kırıyor, ilk poşedin yanına başka poşetler de koyuyor. Ardındansa daha büyük suçlar geliyor.

Her şey o ‘ilk’ masum(!) yanlışla başlıyor. Buna tedbir alınmadığı, kayıtsız kalındığında ise ‘büyük suç’a davetiye çıkmış oluyor.


Haaa, bu konuya nasıl geldik diyeceksiniz..


İş hayatı ile ilgili tartışıyorduk toplantıda. Her ortamda çok çalışanlar ve daha az çalışanlar ya da çalışmayanlar olduğunu.

Eğer otorite, birisi çok çalışır, diğeri savsaklarken birilerinin çalışmasına karşın, diğerinin çalışmamasına göz yumarsa , çalışanlar artık  çalışmalarına gerek olmadığını düşünür, zaten çalışmayanlar ise çalışmamaya devam eder. Eğer bir poşet portakaldan biri çürürse, çürük portakalı  alıp atmazsanız, bütün torbadakiler  bozulmaya başlar, o portakal, torbadaki diğer  portakalları da bozar.


İşte işyerinde bütün  bunları  konuşurken bir süre önce okuduğum “Kırık cam sendromu “ yazısı geldi aklıma..


Ne dersiniz, yarın sabah ilk iş hayatımızdaki kırık camları tamir ettirerek mi başlamalıyız güne??